Diafragma, wat kan je ermee in de fotografie?

Ik vind zelf het gebruik van verschillende diafragma’s altijd een fijn middel om iets persoonlijks aan een foto toe te voegen. Bij portretfotografie wordt vaak een ander diafragma gebruikt dan bij bijvoorbeeld landschapsfotografie. Als je eenmaal weet hoe het werkt, gaat er een wereld voor je open!

In mijn cursus en workshops die ik in Hoorn bij Studio Vliet geef, vertel ik uitgebreid hoe je dit kunt gebruiken. Hierbij alvast een uitleg over hoe het werkt:

DIAFRAGMA

In principe kan je de lens van de camera vergelijken met je pupil. Bij voldoende licht zal je pupil klein zijn om goed te kunnen zien, zowel veraf als dichtbij. Wordt het wat donkerder, dan wordt je pupil groter zodat er toch voldoende licht in kan vallen. Een bijkomend effect is dat je dan niet meer zowel in de verte als dichtbij goed scherp kunt zien.

Als je die vergelijking doortrekt naar je camera zal je merken dat met een grote opening van de lens van de camera er maar een klein deel van wat je ziet scherp wordt.  Dit noemt men een korte scherpte- ofwel een kleine scherpte-diepte. Het onderwerp dat je gaat fotograferen zal scherp zijn, maar zowel de voorgrond als de achtergrond van het onderwerp zal onscherp zijn

Hoe kleiner de lensopening, hoe groter de scherpte-diepte. Dus het onderwerp dat je gaat fotograferen zal scherp zijn, en zowel de voorgrond als de achtergrond van het onderwerp zal ook scherp zijn.

Hoe kleiner het gat, hoe hoger het diafragma getal. Die lensopening noemt men diafragma wat vaak wordt verbeeld met een f in je camera. Dus als je f2.8 ziet staan in je zoeker of op je camera display, dan gebruik je diafragma 2.8.

Verwarrend is wel dat een laag getal, dus bij dit voorbeeld diafragma f2.8 staat voor een grote lensopening en bijvoorbeeld het diafragma f22 staat voor een kleine opening.

Dus onthouden: Groot getal is kleine opening, Klein getal is grote opening.

Het spreekt voor zich dat je afhankelijk bent van het licht waarin je de foto maakt. je kunt je voorstellen dat op een mooie zonnige dag het fotograferen met zowel f 2.8 als met f22 geen probleem is. Er is voldoende licht om met zowel een groot als een klein diafragma te fotograferen.

Wanneer de lichtomstandigheden slechter, dus donkerder, worden zal je ervaren dat het fotograferen met een klein diafragma (=groot getal) moeilijker wordt. Er kan dan niet voldoende licht via je lensopening op je sensor komen. Je kunt dit probleem oplossen door een tragere sluitertijd te gebruiken, maar hier meer over in het volgende bericht Sluitertijd.

Diafragma 1.8 gebruikt

Diafragma 22 gebruikt

Hier zijn een paar voorbeelden om te laten zien wat ik bedoel: foto 1 is gemaakt met een groot diafragma, in dit geval f1.8 waardoor er maar een kleine scherptediepte is: de tweede vaas is scherp, maar zowel de vaas in de voorgrond als de vazen op de achtergrond zijn onscherp. Bij foto 2 heb ik gekozen voor een klein diafragma, in dit geval f22 en je ziet dat de vazen op deze foto  van voor tot achter scherp zijn.

Diafragma 11 gebruikt.

Voor het maken van de bovenstaande foto heb ik gebruik gemaakt van diafragma 11. Dit geeft voldoende scherptediepte voor het aanzicht van de haven van Hoorn.

Lees ook mijn volgende bericht dat gaat over sluitertijd, die informatie heb je absoluut nodig om de variatie van de verschillende diafragma’s goed te kunnen benutten.

Succes met je ontdekking van de wereld van de fotografie,

Joyce Vlietstra

www.studiovliet.nl

 

Fotografie: Kies je voor compact of een spiegelreflex camera?

Wat is je doel?
Op vakanties zie je steeds vaker toeristen lopen met de meest uitgebreide spiegelreflex camera’s, ook wel DSLR genoemd. Niet zo vreemd want deze camera’s zijn tegenwoordig niet zo duur meer. Een simpele DSLR camera is tegenwoordig net zo duur als een goede compact camera, maar je kunt er wel veel meer kanten mee uit. Bijna alle fabrikanten doen erg hun best om de instap modellen zo te maken dat ze vrij eenvoudig te bedienen zijn. Hierdoor wordt de overstap van compact camera naar digitale spiegelreflexcamera klein.

Helaas is het zo dat de meeste mogelijkheden van de spiegelreflexcamera niet echt worden benut, maar dat de spiegelreflexcamera gebruikt wordt als een veredelde compact camera. Dus de kitlens er op en in de automatische stand. Dan wil het wel voorkomen dat de fotograaf behoorlijk teleurgesteld is over de kwaliteit van de genomen foto’s. Als jij zo iemand bent, kan je misschien inderdaad beter een knappe compact camera aanschaffen. Wil je wel meer moeite doen en tevreden thuis komen met je foto’s, dan is het handig om misschien een boek te kopen over hoe je je camera kunt gebruiken of volg eens een cursus of workshop. Bijvoorbeeld bij Fotoschool Hoorn. Hier leer je in korte tijd alles wat je moet weten om je spiegelreflexcamera beter te bedienen en zo betere resultaten zal behalen. Mail naar info@studiovliet.nl of bel 0622115628 voor meer informatie.

De verschillen
Het eerste en meteen duidelijkste verschil is de grootte van de camera. De meeste compact cameraʼs kun je in je tas of jaszak steken en wegen niet veel. Spiegelreflex cameraʼs daarentegen zijn groter en zwaarder, maar kunnen vaak ook wel tegen een stootje.

Elke compact camera heeft een LCD scherm waardoor je gemakkelijk kunt zien wat je fotografeert en hierdoor kan je simpel je compositie maken. Bij een spiegelreflex camera kijk je door de zoeker van de camera om door de lens te kunnen kijken.
Als het zonlicht fel is, is het lastig om op het LCD scherm wat te onderscheiden. Met een compact camera moet je ervan uit gaan dat de camera “weet” wat hij doet. De camera is zo gemaakt dat hij de lichtomstandigheden zo inschat dat er een redelijke foto kan worden gemaakt. Dit is niet per definitie een nadeel, want de techniek in deze camera’s is zo geavanceerd en precies geworden dat de camera vaak de juiste instellingen voor de situatie zal kiezen.

Een compact camera heeft maar één lens die niet verwisselbaar is, maar kent vaak wel een groot optisch bereik. Zowel een gedeelte groothoek als zoom is er in afgedekt. Let op: extra digitale zoom is geen pre, dit levert juist een beeld op met veel ruis.
Eén van de belangrijkste voordelen van een spiegelreflex camera is dat je de lenzen gemakkelijk kunt wisselen zodat je de beste lens hebt voor het onderwerp dat je wilt fotograferen. Daarnaast is de optische kwaliteit van deze lenzen vele malen beter dan wat er in de meeste compact camera’s zit. Bij het fotograferen van architectuur kan je kiezen voor een groothoek lens en voor landschap kies je bijvoorbeeld voor een telelens.

Toch is de investering in een spiegelreflexcamera nog steeds aanzienlijk, de camera zelf,  de body genaamd, wordt wel steeds goedkoper, maar de verwisselbare lenzen blijven aan de dure kant. Dit heeft ook een voordeel, je investering in lenzen blijft langer waardevast. Er kunnen steeds nieuwe cameraʼs komen, maar de lenzen blijven prima te gebruiken.

Je moet er wel van doordrongen zijn dat de grootste kostenpost van een spiegelreflex camera niet zozeer de body is maar de lenzen, ook wel objectieven genoemd. Wel hebben ze het voordeel dat ze veel langer meegaan en langer hun waarde houden. Ook moet je rekening houden met het gewicht. Stel je gaat een dagje in een stad fotograferen en je wilt zowel je groothoek- als je tetelens mee, dan weegt dat al gauw heel wat. Dat ga je wel voelen na verloop van tijd. In de handel zijn vele soorten tassen verkrijgbaar die het leven iets aangenamer maken, maar het blijft zwaar.

Bij aankoop van een spiegelreflexcamera zit vaak een goedkope kitlens. Hiermee kan je redelijk zoomen met een redelijk bereik. Zo tussen groothoek en telelens in. Met deze lens kan je oefenen en kom je er vanzelf achter wat voor soort fotograaf jij bent. Wil je landschappen fotograferen of toch liever portret of architectuur. Dat beïnvloed dan de keuze voor de volgende lens die je eventueel wilt aanschaffen.

Omdat een compact camera klein en goedkoop gehouden moet worden zit er een kleinere sensor dan in een spiegelreflex camera. Dit gaat helaas ten koste van de beeldkwaliteit, er moeten meer megapixels op een kleinere ruimte worden geplaatst. Je begrijpt dat dat dringen wordt. Daardoor holt de kwaliteit van de foto ook achteruit.
Gelukkig zijn er ook fabrikanten die bewust kiezen voor minder mp op de sensor te plaatsen, ten gunste van de beeldkwaliteit. De voortschrijdende techniek zorgt er ook voor dat de fabrikanten meer mp op een sensor kunnen plaatsen zonder kwaliteitsverlies.

De sensor van een spiegelreflexcamera is groter. Naast meer megapixels is de beeldkwaliteit ook veel beter. De grotere digitale sensor in deze camera laat meer ruimte voor de afzonderlijke pixels, soms wel 12-15 miljoen pixels, 12-15 megapixels, waardoor de beeldkwaliteit beter is dan met net zoveel megapixels in een veel kleinere sensor in een compact camera.

Maar ook aan de sensor van een spiegelreflex camera zit een grens. Het verschil tussen 12 en 15 miljoen pixels lijkt veel, maar in de praktijk scheelt het haast niets wanneer je een foto wilt afdrukken. Er zijn fabrikanten die kiezen voor minder megapixels in ruil voor een betere beeldkwaliteit. Vooral in donkere omstandigheden, zodat je niet zo snel hoeft te flitsen.

Een ander voordeel van een spiegelreflex camera is dat hij een groter intern geheugenheeft en kan daardoor sneller naar de geheugenkaart kan wegschrijven. Belangrijk als het om snelheid van fotograferen gaat, zoals bijvoorbeeld bij sport fotografie. Bij een compact camera zit bij het afdrukken een kleine vertraging, net genoeg om dat ene moment net te missen.

Compact cameraʼs beschikken vaak over veel handige foefjes die het fotograferen makkelijker maken. Bijvoorbeeld gezichtsherkenning. Sommige cameraʼs hebben zelfs de mogelijkheid om het knipperen van de ogen te ontdekken en kunnen meerdere fotoʼs combineren.

Spiegelreflex cameraʼs hebben dit soort functies niet, maar bieden wel veel meer controle over de instellingen van de camera. Hierdoor is het mogelijk om het maximale resultaat te behalen als je maar weet hoe het werkt. Hoe gebruik je diafragma, wat kan je doen met sluitertijd. Wanneer pas ik de ISO aan, wat is kleurtemperatuur en hoe verander ik dit zodat mijn foto echt de moeite waard wordt. Dit vereist wel dat je iets serieuzer met fotografie leert omgaan. Daarom worden spiegelreflexcamera’s ook vooral gebruikt door professionals, semi-profs en enthousiaste amateurs.

Ben jij zo’n amateur die graag zou willen leren om een spiegelreflex camera te begrijpen? Neem dan contact op met Fotoschool Hoorn, via info@studiovliet en vraag naar de mogelijkheden. Bellen kan natuurlijk ook: 0622115628

Succes en misschien tot gauw,
Joyce Vlietstra

www.studiovliet.nl